afb. J.A.M. Roelands, ca 1960

Tweede Straatje van Best

Binnenstad Centrum

Tweede straatje van Best, gezien vanuit de Orthenstraat.
Bron: Stadsarchief (0047225)
~~~ Genoemd naar Jan van Best, die in het begin van de 16e eeuw gronden bezat gelegen achter de huizen in de Orthenstraat. De naar deze grond lopende straatjes werden respectievelijk het Eerste en het Tweede Straatje van Best genoemd.
Bron: Stegentocht 2
~~~ Wordt tot het middeleeuwse stratenpatroon gerekend. Genoemd naar het voormalige nabijgelegen "Huis van Best".
Bron: Onbekend

Jaar

Naam

Bron

1830

Het 2e Straatje van Best

Kaart J. B. Drossaers ca 1830

1890

Best (2e straatje van)

Kaart Jos van Hagens ca 1890

1909

Tweede Straatje van Best

Huisnummeromnummering 1909

1910

Tweede Straatje van Best

Straatnamenlijst 's-Hertogenbosch 1910-1911

1928

Tweede Straatje van Best

Adresboek voor 's-Hertogenbosch 1928

Beste straatjes

door Ed Hupkens

Zowel het Eerste als Tweede Straatje van Best is genoemd naar de familie van Jan van Best. Die had begin 16e eeuw een aantal gronden en panden in eigendom, gelegen achter de huizen van de Orthenstraat. Het Tweede Straatje van Best ligt rechts van Orthenstraat 9 en loopt door naar de Barbaraplaats, waar vroeger het Sint-Geertruiklooster stond. De invloed van het zich steeds verder uitbreidende, rijke nonnenklooster van Sint-Geertrui is tot ver in de 17e eeuw bepalend geweest. Het klooster was in de 16e eeuw het grootste en rijkste van de stad.

De stadsuitbreiding vanaf het midden van de 14e eeuw was aanzienlijk in dit oudste gedeelte van de stad. Toch heeft dit niet aantoonbaar tot meer welstand geleid. De invloed van de toen ontstane binnenhaven was hiervoor blijkbaar te beperkt. In het steegje woonde in de 16e eeuw een groot aantal mensen. Volgens de gemene zettingen (belastingen bij verervingen) woonden er verschillende ambachtslieden. Opvallend is het groot aantal timmerlui, kleermakers en sjouwers (croeywagencruyders en sackdregers), maar ook een pleeghster en scoelmester temidden van bouwvakkers. Zij zullen allen in cameren (eenkamerwoningen) hebben gewoond. Zo waren er zes huisjes onder één dak, met de naam 'Sint Simon'. Deze zijn alle in 1905 gesloopt ten behoeve van een schoolgebouw. Het hoekpand met Orthenstraat nummer 9 heet Inden Hooren en dateert uit 1573. Tegenwoordig staat halverwege het steegje een kantorencomplex; hierdoor is het aanmerkelijk ingekort. Het beloop is met twee haakse bochten. Qua bouwperiode behoort het tot het middeleeuwse stratenpatroon.

Stadsblad woensdag 6 mei 2009

Tweede Straatje van Best

In dit straatje bevonden zich zeven percelen, waarover cijns geheven werd. Aan de overzijde van de Binnendieze lag een groot erf van 80 voet (= 23,01 m), dat behoorde tot het Geertruiklooster. Waarschijnlijk is dit het terrein dat ligt tussen het Tweede Straatje van Best en de Kokschepoort. De brug die toegang gaf tot dit terrein was ook belast met een grondcijns. Het klooster bezat nog zes erven op de achterterreinen van de huizen aan de Orthenstraat. Er is sprake van 'een erfgoed buiten de muren', een 'ledige plaats' en een 'halve beemd'. Voor deze percelen werd slechts een klein bedrag gevraagd, wat wijst op kleine bebouwing in de vorm van kameren.
Hier woonde in de 16de eeuw een groot aantal mensen. Bij de gemene zettingen worden meerdere ambachtslui genoemd. Opvallend is het grote aantal timmerlui, kleermakers en sjouwers ('croeywagencruyders' en 'sackdregers'), maar ook verzorgende beroepen zoals een 'verckensleger', een 'pleeghster'. Mr. Jan de 'scoelmester' woonde er ook te midden van bouwvakkers zoals een metselaar, twee leidekkers, een verwersknecht en een glazenmaker. Verder worden er meerdere metaalbewerkers vermeld zoals twee smeden, een slotenmaker en een messenmakersknecht. Zij zullen in de kameren gewoond hebben. Zo waren er zes huisjes onder één dak, genaamd 'Sint Simon'. Deze zijn alle in 1905 gesloopt ten behoeve van het schoolgebouw Orthenstraat ongenummerd.

149

Literatuur

BP R. 1213-17v; CB 1520 f 10v; CB 1573 f 11v; R 1507/'8 f 53v-54; Z 1502/'3 f 61-61v; Z 1505/'6 f 56v-57 en 57v; Z 1506/'7 f 68v-69; Z 1511/'12 f 68-68v; Z 1547 p 42-43; Z 1552/'53 p 67-68.

A. van Drunen, 's-Hertogenbosch van straet tot stroom (Zwolle - Zeist 2006) 149

Tweede Straatje van Best 2

Tweede Straatje van Best C 421 (????)

Tweede Straatje van Best 2 (1909)

1923	Johannes L. Bettonviel (timmerman) - Petrus A. Bettonviel (kellner)
1928	A.P. Ligthart

Tweede Straatje van Best 4

Orthenstraat C 397 (????)

1865	J.F. Hofmans (mandenmaker)

Tweede Straatje van Best C 422 (1880)

Tweede Straatje van Best 4 (1909)

1928	J. de Koning - mej. J.H. van de Ven

Tweede Straatje van Best 6

Tweede Straatje van Best C 422a (????)

Tweede Straatje van Best 6 (1909)

Tweede Straatje van Best 8

Tweede Straatje van Best C 422b (????)

Tweede Straatje van Best 8 (1909)

1928	C.H. Satter

Tweede Straatje van Best C 422c

Tweede Straatje van Best C 422c (????)

geen (1909)

Tweede Straatje van Best 10

Tweede Straatje van Best C 422d (????)

Tweede Straatje van Best 10 (1909)

1928	H.J. Lefel

Tweede Straatje van Best 12-16

Tweede Straatje van Best 12

Tweede Straatje van Best C 422e (????)

Tweede Straatje van Best 12 (1909)

1928	wed. A.J. van Glabbeek

Tweede Straatje van Best C 422f

Tweede Straatje van Best C 422f (????)

Vervallen (1909)

Tweede Straatje van Best 14

Tweede Straatje van Best C 422g (????)

Tweede Straatje van Best 14 (1909)

1928	W. Waggelmans

Tweede Straatje van Best 16

Tweede Straatje van Best C 422h (1908)

Tweede Straatje van Best 16 (1909)

1923	Petrus Quirinus van den Dungen (pakhuisknecht)
1928	A. Broeren

Tweede Straatje van Best 7-3

Tweede Straatje van Best 7

Tweede Straatje van Best C 422i (1908)

Tweede Straatje van Best 7 (1909)

1923	Wilhelmus J.M. Blom (sigarenmaker)
1928	W. van der Tak
1943	H.M. van de Bogaert

Tweede Straatje van Best 5

Tweede Straatje van Best C 422j (1908)

Tweede Straatje van Best 5 (1909)

1928	P.C. Odems
1943	A.M. van Overbeek (sigarenmaker) - P.J. Visschers (klaarmaker)

Tweede Straatje van Best 3

Tweede Straatje van Best C 422k (1908)

Tweede Straatje van Best 3 (1909)

1923	Johannes G.M. Blom (sigarenmaker) - wed. Cornelis Blom (zonder) - Petrus Jos van Dongen (steenhouwer)
1928	L.F. Pijnenburg - J.M. Thelen
1943	H.M. Claassen (los arbeider)

Tweede Straatje van Best 1

De Lintmolen.
Bron: De voorname Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch 1910 - I, blz 142

Tweede Straatje van Best C ongen. (1908)

Tweede Straatje van Best 1 (1909)

1928	Bijz. Meisjesschool
1936	R.K. Bewaarschool - R.K. School voor G.L.O.

Tweede Straatje van Best C 422l

Tweede Straatje van Best C 422l (????)

Vervallen (1909)

Tweede Straatje van Best C 422m

Tweede Straatje van Best C 422m (????)

Vervallen (1909)

Tweede Straatje van Best C 422n

Tweede Straatje van Best C 422n (????)

Vervallen (1909)

  5211 SN  6..10

  1909 : rechts 1..7, links 2..16

Tweede Straatje van Best

Binnenstad Centrum

Beste straatjes

Tweede Straatje van Best

Op deze pagina